Vogels

Vogels herkennen

Als je vogels observeert: in jouw tuin, of in de stad, kan je dat gerust met het blote oog. Ga je de natuur in, dan kan een verrekijker van pas komen. 

Hoe begin je daar aan? Welke verrekijker schaf ik me aan?

Verrekijkers

In de volgende paragraaf worden enkele handige inzichten meegegeven:

8x45, 10x32 = wat wil dit nu zeggen?

Vergroting = 8 x 32

Verrekijkers worden opgedeeld volgens vergroting. Je hebt bijvoorbeeld een vergroting van acht of tien. Hoe groter de vergroting (bijvoorbeeld: tien), hoe moeilijker het is om het beeld stil te houden. 

Vergroting van de lens (objectief) =  8 x 32

Het objectief is de lens aan de voorzijde van de verrekijker. Hetgeen aan het andere uiteinde dan waar je je ogen tegenaan zet. Het tweede getal op de verrekijker verwijst naar de diameter van de lens of het objectief.    Hoe groter deze lens, hoe meer lichtinval. Een groter objectief zorgt voor een scherper en helderder beeld met andere woorden, ideaal voor tijdens schemertijd.

Gezichtsveld 

Het gezichtsveld van een verrekijker is de breedte van het landschap gelegen op een afstand van 1000m van de waarnemer. Hoe groter het beeldveld, hoe comfortabeler de waarneming is. Zo kan je sneller een vliegende vogel onderscheppen én in beeld houden. De breedte wordt uitgedrukt in graden of in meters, afhankelijk van fabrikant. Dit getal kan variëren van 80 meter tot 145 meter.

Via een eenvoudige rekensom kunnen meters omgezet worden in graden of omgekeerd:

Aantal meter = graden x 17,5 m
Aantal graden = meter / 17,5 m

Bijvoorbeeld:
Een verrekijker met een gezichtsveld van 115m heeft een beeldveld van 6,5°. ( 115 /17,5 )
Wanneer een verrekijker een beeldveld heeft van 7° komt dat overeen met een gezichtsveld van 122,50 meter op 1000 meter afstand ( 7 x 17,5 )

Brillendragers (brildragersoculairen)

De oogafstand van een verrekijker is de afstand gemeten vanaf de oculairs (de lenzen waar je je ogen tegenaan plaatst) tot de plek waar het beeld gevormd wordt. Voor brildragers is een waarde vanaf 15mm van de oculairen of meer comfortabel. Dat wil zeggen: niet-brildragers moeten deze oculairen steeds geheel uittrekken, klappen of schuiven. Brildragens daarentegen moeten net deze oculairen inklappen. 

Afstellen van de verrekijker

Instellen van de brildragersoculairen:

Wanneer je een brildrager bent, moet je de brildragersoculairen geheel indraaien. Als je geen brildrager bent, draai je de brildragersoculairen uit.

Afstellen van de juiste breedte:

Het is van belang om de afstand tussen beide oculairen af te stellen op de juiste afstand van jouw ogen. Je kan dit doen door de kijkerhelften naar elkaar toe of van elkaar weg te bewegen. Wanneer de lichtkegel van de uittredepupil niet op de pupil valt, zal u geen perfect rond beeld verkrijgen. Door de ogen afzonderlijk dicht te knijpen kunt u zien of het beeld in beide ogen gelijk zijn.

Instellen van de dioptrie:

Wanneer er een afwijking van sterkte is tussen beide ogen, is het aangewezen de dioptrie in te stellen van de verrekijker. Op deze manier compenseert je het sterkteverschil. Bij sommige verrekijkers is de instelling aan het rechter oculair, of zelfs centraal, verscholen achter de scherpstelknop.

Je kan deze het best regelen door eerst de rechterkijkerhelft af te dekkken en met jouw linkeroog de scherpstelling in te stellen op een object die zich begeeft op ongeveer 100 meter afstand. Daarna dek je jouw linkerkijkerhelft af en stel je de rechterkijkerhelft scherp aan de hand van de dioptrieknop.

Wanneer je met beide ogen door de verrekijker kijkt, zal je een perfect scherp beeld krijgen in beide kijkerhelften.

Bronnen (c): 'Fluitend door het leven - hoe vogels spotten je weer in evenwicht brengt' door Agnes Wené en Natuurkijkers.be

Vogelgeluiden herkennen

Hoe herken ik vogelgeluiden?

Eerst vooral een goede app of website kan nu en dan van belang zijn. Je kan het geluid bv. via 'BirdNET' ter plekke opnemen, al vraagt dit natuurlijk wel Smartphonegebruik. Of je kan ook via de Nederlandse site 'Natuurgeluid' het geluid opzoeken. Achteraf het geluid je weer voor de geest halen en bv. via YouTube opzoeken is natuurlijk even goed. Al vragen de twee laatste opties al wat basis kennis.

Mijn uitdaging deze herfst is meer vogels op geluid proberen te herkennen en dit ook echt internaliseren. Doe je mee?

Natuurgeluiden (NL)

BirdNET

Uitdaging

Probeer het geluid van deze twee soorten te onderscheiden:

Koolmees

Pimpelmees

Wat zijn 'vogels'?

Vogels horen net als de zoogdieren tot de gewervelde dieren. Ze onderscheiden zich van deze doordat ze eieren leggen.  Een belangrijk onderscheidend kenmerk is dat ze een syrinx hebben, een onderdeel van de luchtpijp dat ze gebruiken om geluiden te maken. Ze gebruiken de geluiden om elkaar te herkennen en te communiceren. Vogels hebben een zang-, lok-, 

Standvogels en trekvogels

Standvogels blijven het hele jaar door in dezelfde omgeving.  Ze verplaatsen zich wel, maar als er voldoende voedsel is gaan ze nooit ver van hun vaste plek. Bekende voorbeelden van soorten die 'honkvast' zijn, zijn: ekster, winterkoning, huismus.

Trekvogels zijn daarentegen 'reislustig'. Jaarlijks vliegen ze soms wel tienduizend kilometer of meer.  Over Noordse sterns is er geweten dat ze na het broedseizoen een complete wereldreis maken: van rond de poolcirkel, via onze regio naar de Hoorn van Afrika en vervolgens richting Zuidpool.